Prawo czy zakon?

W Nowym Testamencie słowo nomos bywa tłumaczone na prawo. Jest to słowo dziwnego pochodzenia. Według Słownika Stronga:

νόμος nomos – rzeczownik rodzaju męskiego. Od wyrazu podstawowego nemo („wydzielać”, zwłaszcza pokarm, paszę dla zwierząt).

Czyli słowo to pochodzi od pojęcia porcjować, a nomos to rzeczownik wyprowadzony od tego czasownika. Zwyczajowo przyjęło się w ten sposób nazywać księgi mojżeszowe i związane z tym nakazy Boże. Jakiego słowa używał Chrystus? Nie wiemy, być może słowa tora. Pisarze biblijni użyli jednak greckiego nomos. To greckie słowo było przez wieki tłumaczone na zakon, a w ostatnich latach jest tłumaczone na prawo. Zastanawiam się, czy słusznie słowo to zostało unowocześnione? 

Słownik Stronga, oprócz oczywistego skojarzenia ze Starym Testamentem, twierdzi, że słowo to znaczy:

„Coś ustanowionego, otrzymanego za sprawą używania, zwyczaj, prawo, nakaz; zasada postępowania dyktowana rozumem.”

Wygląda na to, że słowo to wybiega daleko poza samo prawo i ma szersze znaczenie. Według ewangelistów Chrystus używał tego pojęcia nie tylko w stosunku do prawa mojżeszowego, ale także do innych ksiąg Starego Testamentu. 

"Czyż nie napisano w waszym Prawie: Ja rzekłem: Bogami jesteście?" Jana 10:34

Faktycznie Pan nasz nie powołuje się w tym miejscu na prawo, tylko na księgę Psalmów 82:6 (LXX 81:6, patrz przypis). 

"Ale to się stało, aby się wypełniło słowo zapisane w ich Prawie: Nienawidzili Mnie bez powodu." Jana 15:25

Powyższy werset to odwołanie się do treści Psalmów 35:19 i 69:4 (LXX 34:19; 68:5)

Domyślamy się, że w podobnym znaczeniu słowa tego używali apostołowie, skoro Paweł pisał:

„Napisane jest bowiem w Prawie (nomos): Przez ludzi obcych języków i ust obcych będę przemawiał do tego ludu, ale i tak Mnie nie usłuchają - mówi Pan.” 1 Koryntian 14:21

Paweł powołuje się na księgę Izajasza 28:11,12, a mimo to nazywa ją nomos, co większość tłumaczy oddaje jako prawo. 

Widzimy, że słowo to było używane, nie z myślą o przepisach prawa, ale raczej jako synonim Starego Testamentu. My dziś mówimy i piszemy Stary Testament, a Pan nasz Jeszu mówił albo Pisma, albo nomos (reguły, nakazy, proroctwa). Ponieważ wówczas jeszcze nie był to Stary Testament. Był to jedyny, jaki istniał. 

Oczywiście, czasem użycie tego słowa faktycznie dotyczyło tej części Pism, która dotyczy prawa, ale warto wiedzieć, że prawem Bożym były wszystkie wymagania dane Izraelowi, także te przekazane w późniejszym czasie przez proroków. Wszystko, co przekazali nam prorocy było wolą Boga, a więc prawem Bożym i musiało się spełnić. Nic dziwnego, że w odniesieniu do psalmów i proroków Pan nasz używał słowa kojarzącego się z prawem. 

Wcześniejsze przekłady zamiast słowa prawo używały zakon. Niektóre nadal je stosują i ja też skłaniam się ku temu słowu. Niby znaczy to samo, ale łatwiej będzie nam skojarzyć to słowo z całym Starym Testamentem niż samo określenie prawo. Choćby dlatego, że słowo zakon wyszło z powszechnego użycia tak samo, jak Stare Przymierze.

__________________

krzysztof pomazańcowy